आचारसंहिता लागू; सकाळी ६ च्या आधी आणि रात्री १० नंतर सार्वजनिक सभा घेण्यावर बंदी

March 16, 2024

Dhananjay Kulkarni

धनंजय कुलकर्णी-उपसंपादक,दै.महाराष्ट्र सूर्योदय

Lok Sabha elections: निवडणूक आयोगाने आज लोकसभा निवडणुकीच्या २०२४ च्या तारखा जाहीर केल्या. तारखा जाहीर होताच देशभरात आचारसंहिता लागू झाली. ही आचारसंहिता काय आहे ते जाणून घेऊया. ती कोणासाठी जारी केली जाते? कोणत्या गोष्टींवर बंदी आहे? वाचा सविस्तर…

निवडणूक आयोगाने लोकसभा निवडणुकीच्या तारखा जाहीर केल्या आहेत. एकूण सात टप्प्यात मतदान प्रक्रिया पार पडणार आहे. याबरोबरच देशात आचारसंहिता लागू झाली आहे. निवडणूक संपेपर्यंत आता देशात आचारसंहिता लागू राहणार आहे. दरम्यान आचारसंहिता लागू झाल्यानंतर अनेक कार्यक्रमांवर बंदी राहणार आहे. तसेच, आचारसंहितेचा भंग केल्यास कारवाई होते. उमेदवार आणि राजकीय पक्षांनी आचारसंहितेच्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे काटेकोरपणे पालन केले पाहिजे आणि उल्लंघन झाल्यास आयोग कारवाई करू शकते.

नेमकं आचारसंहिता म्हणजे काय?
आदर्श आचारसंहिता हा निवडणुकीदरम्यान राजकीय पक्ष आणि उमेदवारांच्या प्रचाराचे नियमन करण्यासाठी निवडणूक आयोगाने जारी केलेल्या मार्गदर्शक तत्त्वांचा एक संच आहे. मतदारांवर प्रभाव टाकू शकणाऱ्या किंवा मतदान प्रक्रियेत व्यत्यय आणू शकणाऱ्या कोणत्याही क्रियाकलापांना प्रतिबंध करून मुक्त आणि निष्पक्ष निवडणुका आयोजित करणे हे त्याचे मुख्य उद्दिष्ट आहे.

आचारसंहिता लागू झाल्यानंतर काय होतं?
निवडणूक जाहीर झाल्यानंतर उमेदवारांना आर्थिक अनुदान जाहीर करण्यास मनाई आहे. तसेच सरकार कोणतेच नवीन प्रकल्प सुरू करू शकत नाही किंवा नवीन प्रकल्पांची पायाभरणी करू शकत नाही. प्राधिकरण पायाभूत सुविधांच्या विकासाशी संबंधित आश्वासने देऊ शकत नाहीत, जसे की रस्ते बांधणे किंवा पिण्याच्या पाण्याच्या सुविधांच्या तरतुदी. सरकारी किंवा सार्वजनिक उपक्रमांमध्ये मतदारांवर प्रभाव टाकणाऱ्या तदर्थ नियुक्ती प्रतिबंधित आहेत. मंत्री किंवा उमेदवार स्वेच्छानिधीतून अनुदान किंवा देयके मंजूर करू शकत नाहीत. निवडणूक प्रचारासाठी वाहतूक, यंत्रसामग्री आणि सुरक्षा कर्मचाऱ्यांसह सरकारी संसाधनांचा वापर करण्यास सक्त मनाई आहे.

निवडणुकीतील सहभागी आणि राजकारणी यांच्या मेळाव्यासाठी नगरपालिकेने सार्वजनिक क्षेत्रांमध्ये समान अटींवर विनामूल्य प्रवेश दिला पाहिजे. विश्रामगृहे, डाक बंगले किंवा इतर शासकीय सुविधांचा वापर कोणत्याही राजकीय पक्षाने किंवा उमेदवाराने मतदानासाठी करू नये. राजकीय कथांचे पक्षपाती वृत्त कव्हरेज देण्यासाठी आणि सत्ताधारी पक्षाच्या बाजूने प्रचार करण्यासाठी अधिकृत मीडियाचा वापर करण्यास सक्त मनाई आहे. मतदारांवर प्रभाव टाकण्यासाठी जातीय आणि जातीय भावनांचा गैरफायदा घेणे, अफवा पसरवणे आणि मतदारांना लाच देण्याचा किंवा धमकावण्याचा प्रयत्न करणे यासारख्या कृतींना परवानगी नाही.

दरम्यान निवडणूक आयोगाने सर्व राजकीय पक्षांना निवडणूक प्रचारात लहान मुलांचा वापर करू नये, असा सल्ला दिला आहे. तसेच मुलांना निवडणूक प्रक्रियेदरम्यान पोस्टर्स आणि पॅम्प्लेट वाटप करण्यास आणि घोषणाबाजी करण्याचे कामे देण्यावर बंदी घातली आहे. त्यानंतर सर्व पक्षांना पोस्टर्स आणि राजकीय होर्डिंग काढण्याचे आदेश दिले आहेत. सकाळी ६ च्या आधी आणि रात्री १० नंतर सार्वजनिक सभा घेण्यावरही बंदी घालण्यात आली आहे.

Related posts: